هنگام نصب یا اصلاح یک سیستم
اعلام حریق، به عنوان بخشی از فرآیند سند، قبل از شروع کار، نقشه اعلام حریق متناسب با آن سیستم ارائه می شود.
اولین قدم برای طراحی و ارائه نقشه اعلام حریق، در نظر گرفتن حداقل الزامات قانونی است که تحت عنوان انطباق با کد شناخته می شود. کدهای آتش سوزی از یک منطقه با منطقه دیگر متفاوت است، بنابراین لازم است قبل از سرمایه گذاری زمان و هزینه برای طراحی یک سیستم، در مورد الزامات منطقه، آگاهی کافی داشت.
نقشه خوانی و علائم اعلام حریق
پس از طراحی سیستم و نقشه اعلام حریق ساختمان، خواندن نقشه و شناخت کامل علائم اعلام حریق موجود در نقشه گام بسیار مهمی در پیاده سازی و نصب سیستم اعلام حریق می باشد. نقشه خوانی توسط افراد متخصص در این حوزه انجام می شود که دارای مهارت کافی در درک نقشه و شناخت علائم موجود در آن هستند.
مراحل سیم کشی اعلام حریق
یکی از اجزای اساسی سیستم اعلام حریق، سیم کشی یا شبکه برای اتصال تمامی
تجهیزات اعلام حریق است. نصب مناسب کابل های اعلام حریق برای اطمینان از عملکرد مطمئن و موثر این سیستم ها ضروری است. در ادامه نحوه نصب کابل های اعلام حریق برای اطمینان از عملکرد مطلوب ارائه شده است.
- قبل از شروع نصب، هرگونه ابزار و مواد لازم فراهم شود.
- انتخاب کابل: با در نظر گرفتن عواملی مانند نوع سیستم اعلام حریق، مواد عایق کابل و محیط نصب، کابل‌های اعلام حریق مناسب انتخاب می شوند.
- مسیریابی کابل: مسیر کابل طوری برنامه ریزی شود که تداخل با سایر سیستم های ساختمان را به حداقل برساند، اقدامات حفاظتی استفاده و الزامات کد برآورده شود.
- نصب کابل:
- آماده کردن کابل ها: اندازه گیری و برش کابل، برداشتن عایق کابل جهت نمایان شدن هادی ها
- وصل کردن کابل ها: برقرار کردن اتصالات الکتریکی با استفاده از مهره های سیم یا بلوک های ترمینال، اجرای دستورالعمل های سازنده برای اتصال ایمن
- نصب کابل ها در مجرا: در صورت استفاده از مجرا، وارد کردن کابل ها و محکم کردن آن ها با استفاده از بند کابل، اطمینان از صحت آب بندی و زمین شدن مجرا در تمام نقاط ورودی و خروجی
- برچسب زدن کابل ها: زدن برچسب عملکرد و مقصد برای هر کابل، جهت تسهیل شدن تعمیر و نگهداری و عیب یابی در آینده
- تست و بازرسی: پس از نصب کابل ها، انجام بازرسی کامل برای بررسی عملکرد ضروری است.
- تست ولتاژ: استفاده از یک تستر ولتاژ برای اطمینان از اتصال درست کابل ها و تامین ولتاژ صحیح توسط منبع تغذیه
- تست تداوم: تست کردن هادی کابل ها جهت اطمینان از عدم شکستگی یا نقص
- بازرسی چشمی: بررسی کابل ها برای هرگونه علائم آسیب، نصب نامناسب یا شل شدن اتصالات
انواع سیم کشی اعلام حریق
سیم کشی اعلام حریق انواع مختلفی دارد که متناسب با نوع ساختمان و سیستم اعلام حریق انتخابی، نوع سیم کشی تغییر می کند. سیستم های اعلام حریق خانگی، آدرس پذیر، متعارف، وایرلس، هوشمند و ... هر کدام سیم کشی خاص خود را دارا هستند.
کابل مناسب در روش سیم کشی اعلام حریق
کابل اعلام حریق کابلی است که برای انتقال سیگنال های اعلام حریق استفاده می شود. آن ها معمولاً از دو یا چند هادی ساخته می شوند که هر کدام دارای سیم های عایق متعددی هستند که از کابل ها عبور می کنند. کابل های اعلام حریق معمولاً از مواد ترموپلاستیک و مس ساخته می شوند و در برابر شعله و حرارت مقاوم می شوند. از آنجا که آن ها برای استفاده در سیستم های اعلام حریق طراحی شده اند، تمام استانداردهای ایمنی و انطباق لازم را دارند. انواع کابل در سیم کشی اعلام حریق در جدول زیر آمده است.
|
کابل های اعلام حریق با قدرت محدود
|
کابل FPLR |
|
کابل محافظ FPLR
|
|
کابل FPLP
|
|
کابل محافظ FPLP
|
|
کابل های اعلام حریق قدرت نامحدود
|
کابل NPLF
|
|
کابل NPLFP
|
هنگام انتخاب کابل مناسب برای سیستم اعلام حریق، ابتدا باید شرایط موجود را بررسی کرده و با شناخت انواع کابل، بهترین گزینه را انتخاب کرد. هر نوع کابل برای محیط خاصی مناسب تر است و استفاده از کابل نادرست می تواند خطرناک باشد. هنگام خرید کابل اعلام حریق، احتیاط های ایمنی و رتبه بندی های عملکردی مانند مقاومت در برابر آتش یا حساسیت آن به سوختن را باید در نظر گرفت.
به طور کلی کابل های محافظ FPLR و FPLP ، کابل های مناسبی برای سیم کشی اعلام حریق هستند. زیرا کابل های محافظ FPLR دارای دو هادی مسی عایق شده و یک لایه محافظ فویل آلومینیومی است که از سیگنال در برابر تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و تداخل فرکانس رادیویی (RFI) محافظت می کند. علاوه بر این، دارای یک روکش PVC است که به محافظت از هادی ها در برابر آسیب کمک می کند.
کابل محافظ FPLP به محافظت در برابر تداخل الکترومغناطیسی و تداخل فرکانس رادیویی کمک می کند. این کار را با استفاده از یک لایه عایق فویل برای احاطه کردن هادی ها انجام می دهد که به جلوگیری از نفوذ سیگنال های ناخواسته به کابل و تداخل با سیگنال در حال انتقال کمک می کند.
با این حال نصب این کابل ها برای مقابله با تداخل الکترومغناطیسی یا کابل کشی در مسیرهای طولانی ضرورت پیدا می کند.
سیم کشی سیستم اعلام حریق متعارف
در یک سیستم اعلام حریق متعارف، محدوده تحت پوشش به مناطق مختلفی تقسیم می شود. هر منطقه به جای سیم مشترک از طریق سیم یا کابل جداگانه به تابلو اعلام حریق متصل می شود. به این ترتیب که سر اول سیم به دستگاه های موجود در هر منطقه مانند دتکتورها، آژیرها و شستی ها و سر دوم به کنترل پنل متصل می شود.
نقشه سیستم اعلام حریق متعارف
سیم کشی اعلام حریق آدرس پذیر
سیم کشی در سیستم اعلام حریق آدرس پذیر به صورت حلقه ای است. تمام دستگاه ها مانند دتکتورها، شستی ها و آژیرها به صورت یک سیستم حلقه ای به کنترل پنل اعلام حریق آدرس پذیر متصل می شوند. هر دستگاه دارای یک آدرس (برای اطلاع از موقعیت خود) است. به این ترتیب، پیدا کردن محل دقیق دستگاهی که در مدار متصل راه اندازی شده است بسیار آسان است.
مزیت اصلی سیستم حلقه این است که در صورت خطای اتصال کوتاه، تنها بخش کوچکی از سیستم تحت تأثیر قرار می‌گیرد در حالی که بقیه با کمک ماژول جداسازی متصل به حلقه به درستی کار می‌کنند. اعلام حریق آدرس پذیر در مقایسه با سیستم های متعارف دقیق اما پرهزینه تر است.
نقشه سیستم اعلام حریق آدرس پذیر
سیم کشی اعلام حریق وایرلس
در یک سیستم اعلام حریق وایرلس، تمام دتکتورها و دستگاه های مرتبط از راه دور از طریق ارتباط رادیویی با پنل کنترل حریق به هم متصل می شوند. در سیستم اعلام حریق وایرلس، یک سیگنال رادیویی از دتکتور (مانند دتکتور حرارت) یا شستی به سیستم اعلام حریق مرکزی ارسال می شود تا مدار هشدار را فعال کند.
این سیستم تشخیص حریق به دلیل بی سیم بودن و عدم کابل و سیم کشی، با نصب سریع هزینه کمتری دارد، اما در صورت تعویض، نگهداری باتری و سخت افزار بسیار گران تر است.
نمودار سیم کشی سیستم اعلام حریق وایرلس
نحوه سیم کشی اعلام حریق هوشمند
در یک سیستم اعلام حریق هوشمند، هر دستگاه توانایی تجزیه و تحلیل محیط اطراف خود را دارد و با پنل کنترل مرکزی ارتباط برقرار می کند تا در صورت بروز خطا، آتش سوزی، نیاز به تمیز کردن یا نگهداری برنامه ریزی شده دتکتورها، اقدامات بعدی را انجام دهد.
سیم کشی اعلام حریق هوشمند همانند سیستم اعلام حریق آدرس پذیر است، به این ترتیب که دستگاه ها به صورت حلقه ای متصل می شوند که در سیستم های دو، چهار و هشت حلقه ای موجود است. به این ترتیب، می توان یک منطقه بزرگ را از طریق یک کنترل پنل، کنترل و نظارت کرد.
نمودار سیم کشی سیستم اعلام حریق هوشمند
نقشه سیستم اعلام حریق و نصب آن
در نقشه های سیستم اعلام حریق، باید موارد زیر گنجانده شود:
- موقعیت کلیه تجهیزات کنترل، نشانگر، منبع تغذیه، تمام پنل های کنترل اعلام حریق، پنل های تکرار کننده و تمام منابع تغذیه مرتبط، همچنین موقعیت کابینت های باتری نیز در نظر گرفته شود.
- موقعیت تمام شستی ها، دتکتورها و دستگاه های اعلام حریق علامت گذاری شود. برای هر نوع دستگاه از نماد متفاوتی استفاده شود. گنجاندن یک مفهوم کلیدی که هر یک از نمادها را با جزئیات مشخص می کند. هنگام علامت گذاری موقعیت های تجهیزات واسط، جزئیاتی را که آن ها به طور جداگانه با اعلام حریق در ارتباط هستند، توضیح داده شود (مثلاً کنترل دسترسی، بالابر، نگهدارنده درب ها).
تمام شماره های آدرس (از جمله تعیین حلقه) برای سیستم های آدرس پذیر و همه موقعیت های مقاومت های انتهای خط اضافه شود.
- موقعیت های تمام تجهیزاتی که ممکن است نیاز به توجه معمول یا تعویض داشته باشند (مانند جداکننده های اتصال کوتاه و نشانگرهای راه دور). همچنین مسیرهای لوله کشی نصب شده اضافه شود و موقعیت نقاط نمونه برداری لحاظ گردد.
- نوع و اندازه کابل ها با جزئیات نشان داده شود. مسیرهای واقعی کابل‌ها باید مشخص شوند و در عین حال ترتیب اتصال دستگاه ها را نیز نشان دهد. در جاهایی که چند کابل با هم اجرا می شوند، نشان دادن آن ها به صورت جداگانه و با فضای کافی برای شناسایی کابل های جداگانه در نقشه قابل قبول است. هدف از مسیرهای سیم کشی دقیق این است که یک فرد ذی صلاح قادر باشد تا در صورت بروز خطا یا نیاز به اصلاح و توسعه سیستم نصب شده، کابل را پیدا کند.
جمع بندی
خواندن نقشه و سیم کشی سیستم اعلام حریق مستلزم درک عمیق ساختار، الزامات ایمنی و کدهای ساختمانی است. باید فرآیند سیم کشی به متخصصان این حوزه سپرده شود. احتیاط و پیروی از دستورالعمل‌ها علاوه بر تضمین ایمنی افراد با جلوگیری از شرایط اضطراری قابل اجتناب به عملکرد بهینه یک سیستم اعلام حریق کمک می‌کند.
